Sualınız var?
Həftənin 5 günü saat 09:00-dan 18:00-a kimi bizimlə əlaqə saxlamaqdan çəkinməyin.
Oxuma müddəti: 4 dəqiqə
3-cü ay (1-cü rüb)
Körpənizin beyni inkişafının sürətli dövründədir.
Hamiləliyin 10-cu həftəsində körpənizin ölçüsü 3-4 sm1,2 arasında dəyişir, təxminən əncir böyüklüyündə. Artıq körpə kimi görünməyə başlasa da, onun başı hələ də proporsional ölçüdə deyil, bu, hətta indiki erkən mərhələdə belə beyin inkişafının baş verməsinin göstəricisidir.3
Körpənizin inkişafda olan çənə sümüyündə çox kiçik diş tumurcuqları formalaşır. Bambalaca qulaq kanalları da şəkil aldığı4 vaxt bütün bədən boyu sümük və qığırdaqların böyüməsi baş verir.2
Dünya üzrə 700.000-dən çox gələcək ana və yeni valideynlərə qoşulun.
Hamiləliyin 10-cu həftəsində qarında şişmənin başlandığını görə bilərsiniz, amma bu, heç də hamı üçün keçərli deyil.
Erkən hamiləlik əlamətləri insandan insana görə dəyişir. 10-cu həftədə hamiləliyin aşağıdakı əlamətlərindən hər hansı birini yaşaya bilərsiniz, ya da ümumiyyətlə müşahidə olunmaya bilər:
Döşləriniz böyüyə bilər və ağrı hiss edə bilərsiniz. Həmçinin döş gilələrinizin həmişəkindən daha çox çıxdığını və rənginin tündləşdiyini görə bilərsiniz, bununla vücudunuz əmizdirməyə hazırlıq dönəminə başlayır.
İlk 12 həftə ərzində baş verən hormonal dəyişikliklər səbəbindən özünüzü yorğun və əldən düşmüş hiss edə bilərsiniz.
Səhər ürəkbulanması hamiləliyin birinci rübündə ana olmağa hazırlaşanların 80%-ə təsir edir.6 Bu, günün istənilən vaxtında tuta bilər və gün ərzində yüngül ürəkbulanmadan qusmaya qədər dəyişə bilər.
Hamiləlik hormonu proqestron həzm prosesini yavaşladır və bu, köpməyə və qaz artıqlığına səbəb ola bilər.7
Yüngül sancılar və qanlı ifrazatın yaranması hamiləliyin erkən mərhələlərində geniş bilinən haldır.8,9 Əgər ağrı şiddətli olarsa (menstruasiya sancısından daha ağrılı) və ya qanaxma kəskinləşərsə, terapevtinizə müraciət edin.
Ayaqyoluna tez-tez getmək erkən hamiləlik dövründə geniş yayılan əlamətlərdəndir, belə ki, böyüyən uşaqlıq boşluğu sidik kisəsinə təzyiq göstərir.
Hamiləlik hormonları estroqen və proqesteron hamiləliyin ilk 12 həftəsində10 yüksəlməklə sizin emosional vəziyyətinizə təsir edir. Özünüzü gümrah hiss etməyiniz üçün çoxlu dincəlin və yüngül idman hərəkətləri edin.
Dəmir hamiləlik dövründə sağlam pəhrizin əsas qidalandırıcı maddələrindəndir. Qan hüceyrələrinin oksigeni bütün vücudunuz boyu və körpənizə daşıması üçün ona ehtiyacı var. Körpəniz isə normal koqnitiv inkişaf üçün dəmirə ehtiyac duyur.
Hamiləlik dövründə sizdə dəmirin miqdarı müntəzəm olaraq yoxlanılacaq. Amma hansısa vaxt özünüzü süst, halsız hiss etsəniz, terapevtinizə və ginekoloqunuza bu barədə məlumat verin. Sizin bir müddət dəmir əlavəsi qəbul etməyiniz lazımdır. Qadınların gündəlik 14,8 mq dəmir qəbul etmələri tövsiyə olunur.11
Dəmirlə zəngin qidalara qırmızı ət, yağlı balıq, yumurta, quru meyvə, gücləndirilmiş səhər yeməyi yarmaları və tam buğda çörəyi, eyni zamanda yaşıl, yarpaqlı tərəvəzlər aiddir. Bütün bu qidaların tərkibi dəmirdən əlavə əhəmiyyətli qidalandırıcı maddələr çeşidinə malikdir.
Digər qidalandırıcı maddələr orqanizminizin dəmiri sormasına təsir edir.11 Məsələn, C vitamini lobya və yaşıl, yarpaqlı tərəvəzlərdə rast gəlinən bitki mənşəli qeyri-hem dəmirin sorulmasına kömək edir.11 Kalsium isə ona əngəl yaradır. Bundan başqa çay və qəhvənin tərkibində olan aşılayıcı maddələrin də dəmirin sorulmasına mənfi təsir göstərdiyi bilinir.11
Orqanizminizin sorduğu dəmirin miqdarını maksimum yüksəltmək üçün dəmir tərkibli bitkiləri C vitamini ilə zəngin meyvə və ya bir stəkan meyvə şirəsi ilə birlikdə qəbul edin.
Nutricia tərəfindən dəstəklənir
Kifayət qədər dəmir qəbulu vücudunuz boyu oksigeni daşıyan qırmızı qan hüceyrələrinin və qanda hemoqlabinin formalaşmasını dəstəkləyir.12 Sağlam qırmızı qan hüceyrələrinə malik olmaq anemiya riskini azaldır. Bəzən dəmir çatışmazlığı anemiyası adlanan bu vəziyyət özünüzü yorğun, əzgin və təngnəfəs hiss etməyinizə səbəb ola bilər.
Hamiləlikdə dövründə çəki yığılması hamiləlikdən əvvəlki çəkinizdən asılıdır və anadan anaya görə böyük ölçüdə dəyişir. Əksər qadınların çəkisi hamiləlik dövründə 10-12,5 kq (22-28 lb) artır və bunun bir hissəsini böyüyən uşağın çəkisi təşkil edir.16 Learn everything you need to know about Hamiləlikdə çəki artımı barədə bilməli olduqlarınızı öyrənin.
1. Papaioannou GI et al. Normal ranges of embryonic length, embryonic heart rate, gestational sac diameter and yolk sac diameter at 6-10 weeks. Fetal Diagn Ther 2010;28(4):207-19.
2. Murkoff H, Mazel S. What to Expect When You’re Expecting. 4th ed. London: Simon & Schuster Ltd, 2009. p. 169.
3. Deans A. Your New Pregnancy Bible, The experts’ guide to pregnancy and early parenthood. 4th ed. London: Carroll & Brown Publishers Limited, 2013. p. 33.
4. NHS UK. You and your baby at 9-12 weeks pregnant [Online]. 2013. Available at: www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/pages/pregnancy-weeks-9-10-11-12.aspx Page last reviewed: 17 July 2018. Next review due: 17 July 2021.
5. NHS. Signs and symptoms of pregnancy [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/signs-and-symptoms-pregnancy/ Page last reviewed: 6 October 2018. Next review due: 6 October 2021.
6. Noel M. Lee, M.D., Gastroenterology Fellow and Sumona Saha, M.D., Assistant Professor of Medicine. Nausea and Vomiting of Pregnancy. 2011. Pub 2013. [Online] Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3676933/
7. NHS Start 4 Life. 1st trimester, week 10 [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/start4life/pregnancy/week-by-week/1st-trimester/week-ten/
8. NHS. Vaginal bleeding in pregnancy [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/vaginal-bleeding-pregnant/ Page last reviewed: 26 January 2018. Next review due: 26 January 2021.
9. NHS. Stomach pain in pregnancy [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/stomach-pain-abdominal-cramp-pregnant/ Page last reviewed: 1 May 2018. Next review due: 1 May 2021.
10. Claudio N. Soares and Brook Zitek. Reproductive hormone sensitivity and risk for depression across the female life cycle: A continuum of vulnerability? 2008. [Online] Available at: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2440795/
11. Department of Health. Report on Health and Social Subjects 41. Dietary Reference Values for Food Energy and Nutrients for the United Kingdom. London: TSO, 1991.
12. European Union. Commission Regulation (EU) No 432/2012 of 16 May 2012 establishing a list of permitted health claims made on foods, other than those referring to the reduction of disease risk and to children’s development and health. OJ L 136 2012;1-40.
13. NHS choices. How much weight will I put on during my pregnancy? [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/chq/Pages/2311.aspx?CategoryID=54 Page last reviewed: 18 October 2018. Next review due: 18 October 2021.
Son baxış: 23 oktyabr 2019
NutriciaClub olaraq inanırıq ki, təcrübələr dayanıqlığın yaranmasına kömək edir; istər hamiləlik, istərsə də doğuşdan sonrakı dövrdə körpənizin qarşılaşdığı hər yeni şey onun gələcək inkişafını formalaşdıra bilər. Elmi səriştəmiz sayəsində sizin və körpənizin gələcəyə qucaq açmasına kömək edə bilərik.
Həftənin 5 günü saat 09:00-dan 18:00-a kimi bizimlə əlaqə saxlamaqdan çəkinməyin.
Iltimos, oldin quyidagi muhim bildirishni o‘qib chiqing
“Davomi” tugmasini bosish orqali siz Nutrilon bolalar suti va boshqa mahsulotlar to‘g‘risidagi axborot bilan tanishishingiz mumkin. Agar siz davom etishni istasangiz, Nutricia Club Uzbekistan sizning individual so‘rovingiz bo‘yicha bu ma’lumotni axborot maqsadlarida taqdim etishiga rozilik bildirgan bo‘lasiz. Iltimos, farzandingizni sut bilan boqish va qattiq taomlarga o‘tish borasida asosli tanlovga erishish uchun tibbiyot xodimi bilan maslahatlashing.Ko‘krak bilan emizish chaqaloqlar uchun hammasidan yaxshi va ko‘plab afzalliklar beradi. Ko‘krak bilan emizishga tayyorgarlik ko‘rishda va emizish davrida siz sog‘lom, muvozanatlangan ovqatlar tanovul qilishingiz juda muhim. Hayotning birinchi haftalarida ko‘krak suti va sun’iy oziqlantirishni uyg‘unlashtirish o‘z ko‘krak sutingiz kelishini kamaytirishi mumkin va ko‘krak bilan emizmaslik qarorini bekor qilish qiyin bo‘ladi. Sun’iy oziqlantirish (bolalar ozuqasi)dan foydalanishning ijtimoiy va molyaiviy oqibatlarini inobatga olish zarur. Bolalar ozuqasini noto‘g‘ri iste’mol qilish yoki nomuvofiq oziq-ovqat mahsulotlari yo oziqlantirish uslublaridan foydalanish salomatlik uchun xavf tug‘dirishi mumkin. Agar siz bolalar ozuqasidan foydalansangiz, ishlab chiqaruvchining qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomalariga qat’iy rioya etishingiz kerak – bu yo‘riqnomalarga rioya etmaslik farzandingiz og‘rib qolishiga olib kelishi mumkin.