Hamiləlikdə və hamiləlikdən əvvəl fol turşusu. Kömək lazımdır? – NutriciaClub

Anaların çoxu fol turşusunun hamilə qalmağa kömək edib-etmədiyi barədə suallar verirlər. Fol turşusu sizə mayalanma üçün kömək etməsə belə, hamiləliyin çox erkən mərhələlərində sağlam sinir borusu inkişafını dəstəkləmək üçün çox vacib olduğu hamı tərəfindən qəbul edilir. Buna görə də, fol turşusu hər bir qadının hamilə qalması və hamiləlik dövrü üçün həyati əhəmiyyətli dərman əlavəsi hesab olunur.⁴

Həyatının ilk ayında embrionun sinir borusu və ya onurğa və sinir sistemi artıq inkişafa başlayır.¹ Bu, hətta hamilə qaldığınızı hələ aşkar etməmişdən əvvəl onu sinir borusu qüsurlarına qarşı qorumalı olduğunuz mənasına gəlir.

Araşdırmalar göstərir ki, bu mərhələdə fol turşusunun qəbulu beyindəki sinir borusunun inkişafını gücləndirə bilər. O, həmçinin spina bifida (onurğa yırtığı kimi də bilinir) kimi sinir borusu qüsurları riskinin azalmasına kömək edir.¹

Spina bifida onurğa və onurğa beyni düzgün qaydada inkişaf etmədikdə meydana gələrək onurğada yırtıq əmələ gətirir. Onurğa beyni bütün bədəni beyin ilə birləşdirdiyi üçün bu hal bir sıra simptomlara səbəb ola bilər.¹

Spina bifidanın yaranma səbəbləri dəqiq olaraq müəyyən edilməmişdir, amma hamilə qalmamışdan əvvəl fol turşusunun az miqdarda qəbulu, irsən keçmə, bəzi dərman vasitələri, şəkər xəstəliyi və piylənmə buna təkan verdiyi bilinir.²

Spina bifidanın simptomlarına aiddir:

Koqnitiv problemlər – diqqəti bir yerə cəmləyə bilməmək, problem həll etmək çətinliyi, ayaqqabı bağlarını bağlamaq kimi əl-göz koordinasiyası ilə bağlı çətinliklər.

Hərəkətlilik problemləri – beynin zədələnməsi hərəkətlilik ilə bağlı bəzi problemlərə səbəb ola bilər, spina bifidadan əziyyət çəkənlərin çoxu hərəkət etmək üçün alətlərin köməyinə və hətta əlil arabasına ehtiyac duyur.

Sidik kisəsi və bağırsaq problemləri – onurğa beyni vasitəsi ilə beyindən sidik kisəsinə gedən sinirlər zədələndiyi halda sidik və nəcisi saxlaya bilməməyə səbəb ola bilər.

Sinir borusu qüsurları riskini azaltmağa kömək etmək üçün gündə 400 mkq (0,4 mq) fol turşusu qəbul etməyiniz tövsiyə olunur. Kontrasepsiya vasitələrindən istifadəni dayandırdığınız vaxtdan başlayaraq hamiləliyin 12-ci həftəsinə qədər qəbul etməyiniz ideal hesab oluna bilər. Hamilə qaldığınızı bildiyiniz vaxtdan başlayaraq qəbul etməyiniz də körpənizin inkişafına müsbət təsir göstərəcək.

Bununla belə, son dövrlərdə aparılan bir araşdırmaya görə, bundan daha uzun müddətə fol turşusu qəbul etməyi də nəzərdən keçirə bilərsiniz. Fol turşusunun vaxtından əvvəl baş verən doğuşlara təsiri üzərində aparılan araşdırma hamiləlikdən əvvəl bir il müddətində fol turşusu qəbul edilməsinin vaxtından əvvəl doğuşları əhəmiyyətli dərəcədə azaltdığını aşkar etmişdir.³

Bəzi hallarda həkiminiz sizə gündə 5 mq fol turşusu qəbulunu tövsiyə edə bilər.⁴ Buna adətən aşağıdakılar səbəb olur:

• Daha əvvəllər təsirləndiyiniz hamiləliyiniz olubsa
• Sizdə və ya ailənizdə kimdəsə onurğa beyni qüsurları varsa
• Epilepsiyaya görə dərman qəbul edirsinizsə
• Bədən kütlə indeksiniz 30-dan yuxarıdırsa
• Sizdə seliakiya, şəkər, oraq hüceyrəli anemiya və ya talassemiya varsa³

Son baxış: 4 iyul 2016